Misschien heb je al eens een verdediging van een promovendus meegemaakt. Wellicht is het je dan opgevallen dat er naast de promovendus nóg meer mensen formeel gekleed aanwezig zijn. In sommige situaties hebben de personen in kwestie ook nog de taak om wat stellingen of passages voor te lezen uit het proefschrift. Wie zijn deze personen en waarom zijn ze bij de verdediging aanwezig?
Deze personen hebben een bijzondere taak tijdens de verdediging van de promovendus. In dit blogartikel staan wij stil bij de paranimfen en hun taken. Daarvoor geven wij meer uitleg over:
- Wat is een paranimf?
- Nederlandse traditie
- Hoeveel paranimfen?
- Wie worden jouw paranimfen?
Wil je meer algemene informatie rondom je promotie?
Vraag dan ons gratis informatieboekje aan!
Wat is een paranimf
Iedere promovendus heeft er twee of soms zelfs meer: paranimfen. Van oudsher betekent het woord paranimf ‘bruidsjonker’ of ‘bruidsmeisje’. Het woord paranimf komt van de Griekse woorden para en numfios, letterlijk: voor de bruidegom. In het verleden werd promoveren namelijk gezien als het sluiten van een huwelijk met de universiteit. Daar ligt dan mogelijk ook de verklaring van het gebruik om paranimfen mee te nemen bij de promotie.
Er gaan wilde verhalen over de geschiedenis van de paranimf. Er zijn mensen die beweren dat ze ooit zijn ingesteld om de promovendus te beschermen mocht er een handgemeen ontstaan. Anderen beweren dat ze konden worden ingezet in het geval dat de promovendus een vraag van de promotiecommissie niet zou kunnen beantwoorden als gevolg van spontaan geheugenverlies. Boze tongen beweren zelfs dat ze vroeger werden ingehuurd door de rijken om hen te souffleren in het geval ze het proefschrift niet zelf hadden geschreven.
Nederlandse traditie
Het inzetten van paranimfen tijdens je verdediging is een typisch Nederlandse traditie. Paranimfen hebben tegenwoordig vooral een ceremoniële functie. Een paranimf is vaak een studiegenoot. Maar het kan ook een familielid, vriend(in) of collega zijn. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, heeft een paranimf niet per definitie kennis van het onderwerp van het proefschrift. Het is, net als een getuige bij een huwelijk, een eer om paranimf te mogen zijn.
Het is de bedoeling dat, net als de promovendus, een paranimf ook formeel gekleed gaat. Een paranimf kan tijdens de promotieplechtigheid gevraagd worden om een stellingen of een passage uit het proefschrift voor te lezen. Er is geen harde eis dat paranimfen Engels of Nederlands moeten spreken.
Paranimfen in andere landen
Maar hoe kan het dan dat er alleen in Nederland nog paranimfen ingezet worden? In Frankrijk verdwijnen de paranimfen na de Franse revolutie en in Duitsland verdwijnt de hele promotieceremonie in de negentiende eeuw. Daar blijft alleen het examen over. Zonder officiële plechtigheid wordt een paranimf overbodig. Nederland hanteert een examen en ceremonie in één. Hierdoor zijn paranimfen alleen in Nederland nog bij een verdediging aanwezig.
Hoeveel paranimfen?
Twee paranimfen zijn uit traditioneel oogpunt verplicht en gebruikelijk. Dit is strikt alleen een ceremoniële functie. Meerdere paranimfen zijn handig als de promovendi gedurende zijn onderzoek door meerdere mensen is gesteund en is begeleid uit verschillende expertisegebieden. Dan kan het passend zijn om meerdere paranimfen te gebruiken. Spreek dit altijd in overleg af.
Wie worden jouw paranimfen?
Een paranimf is iemand die jou goed kent, maar ook iemand waarop jij kan terugvallen als het nodig is. Iemand die jij vertrouwt. Ze moeten comfortabel zijn in de academische omgeving en in staat zijn om te helpen waar nodig. Denk aan een familielid, een goede vriend of vriendin of een studiegenoot. Die laatste is het meest voor de hand liggend omdat hij of zij vaak dagelijks contact met je heeft en dus meer ziet van waar jij mee bezig bent. Het hebben van een sterke persoonlijke band met je paranimfen kan de ceremonie extra speciaal maken. Het kan voor een plezierige en ontspannen sfeer zorgen. Maar wie je uiteindelijk kiest, bepaal je zelf. Het is letterlijk jouw dag, jouw feestje!
Wil je meer algemene informatie rondom je promotie?
Vraag dan ons gratis informatieboekje aan!